گلیم چیست؟

اگر شما هم مانند خیلی از افراد دیگر کف‌پوش و بافته‌ای می‌خواهید که نرم نبوده و بدون پرز باشد و در عین حال کمی هم سفت باشد، استفاده از گلیم بهترین گزینه برای انتخاب است.

اما گلیم چیست؟

گلیم فرش‌ها بافته‌هایی هستند که نسبت به فرش سفت‌تر بوده و ارتفاع نخ خابشان کمتر است. در عین حال بدون پرز بوده و نرمی و لطافت فرش‌های پرزدار را ندارند. در بازار کاشان می‌توانید انواع گلیم و یا فرش طوسی مدرن را ببینید و از میان متنوعی از طرح‌ها،  بافته دلخواهتان را انتخاب کنید.

گلیم بافی چیست؟

گلیمبافی هنری سنتی و قدیمی است که در گذشته تنها با دست انجام می‌شد و این بافته‌های دستی بسیار ارزشمند و گران قیمت بودند. این هنر یکی از قدیمی‌ترین روش‌های بافت است که در بسیاری از نقاط ایران به‌خصوص در مناطق روستایی و عشایری رواج داشت.  اما با ظهور ماشین آلات بافندگی این هنر اصیل دست خود را در دستان صنعت روز قرار داد و توانست روز به روز پیشرفت کند. گرچه هنوز هم در بسیاری از نقاط کشورمان زنان و مردان هنرمندی هستند که به گلیم بافی ساده  و انواع بافت گلیم می‌پردازند، اما نوع ماشینی آن را این روزها در بازار بیشتر می‌بینیم.

برای دیدن تنوعی از طرح‌های فرش می‌توانید به صفحه فرش ماشینی کاشان در وب‌سایت فرش محتشم مراجعه کنید.

کاربرد گلیم

گلیم یکی از انواع بافته‌های فرش است که با الهام از گلیم فرش‌های دستبافت به صورت ماشینی تولید می‌شود. جنس الیاف گلیم فرش‌های ماشینی می‌تواند از انواع نخ از جمله پلی‌استر، پلی پروپلین، ویرجین و انواع الیاف مصنوعی باشد.

کاربرد گلیم فرش هاش ماشینی همانند دستبافت است؛ اما تفاوت این دو در این است که گلیم فرش‌های ماشینی قیمتی کمتر و تنوعی بالاتر دارند.

سؤال این است که گلیم چیست؟  و چه کاربردی دارد؟ از گلیم فرش‌ها برای پوشش کف آشپزخانه، پادری، زیرانداز و کف‌پوش برای انواع اتاق استفاده شود. البته برای این فضاها می‌توان از فرش سنتی ماشینی نیز استفاده کرد. انتخاب هر یک از این موارد کاملاً سلیقه‌ای است.

تفاوت فرش و گلیم

فرش و گلیم ماشینی هر دو جزء هنرهایی هستند که با صنعت آمیخته شده و توسط ماشین تولید می‌شوند. هر دو در طراحی داخلی خانه کاربرد دارند؛ اما بین آنها تفاوت‌هایی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.

فرش طرح اصیل و گلیم از نظر جنس الیاف و مواد اولیه با هم متفاوت هستند. فرش معمولاً نرم‌تر و لطیف‌تر است؛ اما گلیم سفت‌تر و سخت‌تر. فرش‌ها دارای پرز هستند و گلیم پرز ندارد.

فرش را می‌توان برای تمامی فضاهای خانه استفاده کرد؛ اما کاربرد گلیم بیشتر در آشپزخانه یا اتاق خواب است. همچنین بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند برای فرش راه پله هایشان از گلیم فرش‌های رولی و متری استفاده کنند. این سبک از کف‌پوش به دلیل سفت بودن و ایستایی بالایی که دارد، برای راه پله بسیار مناسب است. چرا که سر نمی‌خورد و در برابر پاخوردن نیز مقاومت بسیاری دارد.

استفاده از فرش خارجی مدرن در ایران جایگاهی ندارد و مردم ترجیح می‌دهند از فرش سنتی ایرانی و یا گلیم فرش استفاده کنند.

انواع گلیم از لحاظ شیوه بافتن

در ابتدا لازم است بگوییم گلیم‌ها بر حسب روش بافت و وسیله‌هایی که  در جهت بافت از آن استفاده می‌کنند، به دسته‌های زیر طبقه بندی می‌شوند:

گلیم های ساده

گلیم‌های ساده یا گلیم‌های دو رو دارای سبک بافتی بسیار ساده هستند. یکی از مزیت های این نوع گلیم، قابل استفاده بودن هر دو روی گلیم است. به فرض مثال از این گلیم ساده برای فرش کودک استفاده می‌کردند و تا زمان کثیف شدن هر دو روی آن از گلیم استفاده می‌شد. شما می توانید برای مشاهده به صفحه فرش کودک بروید و از طرح‌های جدید کودکانه دیدن نمایید.

گلیم یک رو یا ورنی

دومین نوع گلیم، گلیم یک رو نام دارد. نام دیگر گلیم یک رو، سوماک است. گلیم‌های نوع سوماک نسبت به گلیم‌های دو رو از ضخامت کمتری برخوردار هستند. گلیم های یک رو برای اولین بار به دست عشایرین بافته شد. این نوع گلیم در بین مردم استان اردبیل و آذربایجان شرقی از محبوبیت بالایی برخوردار است.

گلیم برجسته یا پرزدار

گلیم های برجسته شباهت ظاهری زیادی به فرش‌های دسباف دارند. شما می‌توانید به صفحه فرش گل برجسته مراجعه کنید و تفاوت بین گلیم برجسته و فرش گل برجسته را بهتر درک کنید.

گلیم ساده

همانطور که در مبحث بالا نیز توضیح دادیم، گلیم ساده دارای طرح و بافتی بسیار روان است. طرح و بافت هر دوروی گلیم یکسان است؛ بنابراین می‌توانید از هر دو روی گلیم استفاده کنید. گلیم های ساده در استان کردستان، اردبیل، سمنان و زنجان از محبوبیت خوبی بهره مند هستند. لازم به بیان است گلیم های تخت دارای ضخامت کمی هستند.

انواع گلیم دسباف بر اساس موقعیت بافته شده

در این قسمت شما با کامل ترین بخش دسته بندی گلیم‌های دسباف آشنا می‌شوید. گلیم ها مانند فرش ها از مناطق مختلفی از کشور بافته و تولید می‌شدند. قبل از مطالعه این بحث، به صفحه فرش جدید کلیک کنید تا اطلاعات خود را درباره فرش و گلیم بالاتر ببرید. انواع گلیم دسباف بر اساس منطقه و ناحیه به شرح زیر است:

گلیم قشقایی

به جرئت می‌توان گفت گلیم قشقایی جز معروف ترین گلیم‌های کشور است. تنوع طرح و ترکیب رنگی مختلف در این گلیم بسیار بالا است. از ویژگی های گلیم قشقایی می‌توان به ظرافت، ترکیب جذاب رنگ ها، اشکال هندسی و قدرت جذب رنگ ها اشاره کرد.

گلیم شاهسونی

تقریبا این نوع گلیم در رده گلیم قشقایی قرار دارد. در گلیم های شاهسونی نقش و نگارهایی برجسته به صورت کاملا اصولی به چشم می خورد. در گلیم شاهسونی بر خلاف فرش های 700 شانه از نگاره و نقش های بزرگی استفاده می شود. برای درک بهتر این موضوع به صفحه فرش 700شانه کلیک کنید و تفاوت طرح بین آن را بهتر درک کنید.

گلیم هرسین

سومین نوع گلیم بر اساس منطقه بافت، هرسین نام دارد. گلیم‌های هرسین از ذوق و خیال طراح نشات می‌گیرند. کرمانشاه یکی از استان‌های فعال در زمینه بافت گلیم هرسین است. در نگاه اول، گلیم هرسین دارای  طرح های بسیار پر و نقش و نگاری متنوع است.

گلیم بلوچ

از آنجایی که مردم بلوچ در خیالی روشن برای آب و هوایی معتدل بودند ، سعی کردند طرح های گلیم بلوچ را با نقش و نگاری آبی نشان دهند.

گلیم خمسه یا فارس

آخرین نوع گلیم، گلیم فارس نام دارد. گلیم فارس در نحوه استفاده از رنگ ها و هارمونی آن ها  مورد توجه قرار گرفته است. این نوع گلیم در استان فارس بافته و تولید می شود. علاوه بر گلیم‌های گفته شده، انواع دیگری نیز وجود دارد. گلیم های لری،زرند، ترکمن، سنه و کردستان جز دیگر انواع گلیم ها در کشور هستند.

طرح گلیم سنتی ساده

اگر به دنبال سادگی و حال و هوای سنتی هستید، گلیم فرش سنتی ساده و یا فرش ماشینی لاکی طرح سنتی می‌تواند برایتان گزینه خوبی باشد. گلیم فرش‌ها در بازار هم دارای طرح‌های پیچیده هستند و هم ساده. طرح گلیم ساده و طرح‌های ساده الگوها و نقش‌های ساده و خلوتی دارند که شامل خطوط هندسی، مستقیم، مثلث‌ها و مربع‌هاست که با رنگ‌های خاصی رنگ‌آمیزی شده‌اند. بعضی از گلیم فرش‌ها دارای طرح‌هایی هستند که هر یک داستان یا افسانه خاصی را روایت می‌کند یا نمادی از معنایی خاص هستند.

طرح‌های ساده عموماً با انواع دکوراسیون هماهنگ می‌شوند و می‌توانند به‌عنوان یکی از عناصر محیط، بدون غلبه بر سایز اجزا، در محیط باشند.

خوب است بدانید قیمت فرش آشپزخانه با جنس نخ اکریلیک یا پلی‌استر نسبت به گلیم فرش آشپزخانه بیشتر است، اما در مقابل این امتیاز را دارد که با دوام و استحکام طولانی مدت خود، سال‌های سال در منزل شما بدرخشد.

برای دیدن عکس گلیم ساده و انواع عکس گلیم در ادامه همراه ما باشید.

گلیم بافی مدرن

ممکن است این تصور  برای شما پیش بیاید که تنها کاربرد گلیم برای زیرانداز و کف‌پوش است، اما گلیم بافی مدرن نگاه دیگری به گلیم دارد.  گلیم بافی مدرن که با نام هنر تاپستری نیز شناخته می‌شود، یکی از شاخه‌های هنری است که در آن از نخ‌های رنگی متنوع برای تهیه بافته‌ها استفاده می‌شود. از این هنر برای دیوارکوب و تزیین دیوارهای منزل استفاده می‌شود.

در گذشته هنر گلیم بافی مدرن یا تاپستری برای تزئین دیوارهای قصرها و قلعه‌ها در اروپا ابداع شد و بسیار گران قیمت بود؛ اما امروزه این هنر مدرن به صورت دستی یا ماشینی تولید می‌شود و بسیار پرطرف‌دار است.

داشتن خلاقیت برای گلیم بافی مدرن از اصول اولیه است. داشتن تخصص در کنار خلاقیت و ذوق و سلیقه، می‌تواند این بافته‌ها را بسیار ارزشمند کند.

همچنین برای گلیم اتاق کودک یا دیوارکوب اتاق کودک می‌توانید از این هنر زیبا استفاده کنید.

عکس گلیم

اگر شما نیز جز آن دسته افرادی هستید که به حوزه گلیم و گلیم دسباف علاقه مند هستید، به عکس های زیر توجه کنید. هر کدام از این عکس ها نوع متفاوتی از گلیم را نشان می دهند. با مطالعه ویژگی ها و توضیحات گفته شده به راحتی قادر هستید، نوع گلیم ها را از یکدیگر تشخیص دهید. گلیم های ساده طرح ها و نقش های زیبایی را به خود اختصاص می دهند. همه ما حداقل یکبار این نوع گلیم ها را از نزدیک مشاهده کرده ایم.

جاجیم چیست؟

جاجیم بافتی دو رو بوده و برای زیر انداز استفاده می‌شود. جالب است بدانید عشایر از جاجیم برای بستن وسایل و حمل و نقل آن ها استفاده می کنند. در برخی موارد نیز جاجیم نقش بالاپوش گرم را به عهده دارد. جاجیم در مناطق سردسیری بافته می شود. این نوع بافت، هیچگونه پرزی در خود ندارد. تفاوت اصلی جاجیم و گلیم، در ظرافت و نرمی آن ها است.

گلیم چاکدار چیست؟

گلیم چاکدار نوع دیگری از گلیم های اصیل ایرانی محسوب می‌شود. در این نوع گلیم، رنگ پود به صورت کلی دچار تغییرات زیادی می شود؛ در واقع در این روش بین تارهای موجود در چله، فواصل معینی ایجاد می‌شود.گلیم های چاکدار دارای حالتی پلکانی مانند هستند؛ می توان ادعا کردن این حالت پلکانی به دلیل تغییر رنگ بین تارهای چله فاصله های متعددی ایجاد می شود.