علت پوسیدگی فرش

در دنیای فرش و بافندگی، هر روز شاهد خلاقیت‌ها و تغییرات چشمگیری هستیم. ترکیبی از هنر و صنعت با قدمت و اصالتی دیرین. اما در پس هر شاهکاری، مشکلاتی هم وجود دارد که یکی از این مشکلات پوسیدگی فرش است. موردی که می‌تواند دوام، استحکام و زیبایی این اثر هنری و اصیل را به چالش بکشد.

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا فرش‌ها دچار آسیب و پوسیدگی می‌شوند؟ علت پوسیدگی فرش‌ها به‌راستی چیست؟

چطور می‌توانیم از پوسیدگی فرش جلوگیری کنیم؟

برای رسیدن به پاسخ این سؤالات، در ادامه با ما همراه باشید تا در این باره بیشتر بدانیم. ما تضمین می‌کنیم که با خواندن کامل این مقاله، علت پوسیدگی فرش را بدانید و فرش‌های منزل شما برای همیشه از شر پوسیدگی در امان بمانند!

پوسیدگی فرش چیست؟

هر عاملی که باعث آسیب رسیدن به الیاف، گره، تار و پود و نخ فرش شده و باعث سست شدن یا از هم پاشیده شدن نخ‌های فرش شود را پوسیدگی می‌گوییم.

بسیاری از افراد، از پوسیدگی فرش مطلع نمی‌شوند و زمانی به داد آن می‌رسند که فرش پاره شده یا کاملاً از هم پاشیده شده باشد. در نهایت هم علت پوسیدگی فرش را متوجه نمی‌شوند. اما چرا؟ دلیل آن واضح است، سر نزدن به فرش و عدم بررسی مداوم آن، باعث بی‌خبری از پوسیدگی و عمق پیدا کردن آن می‌شود.

دلایل پوسیدگی فرش 

• در معرض رطوبت بودن فرش: رطوبت! بله رطوبت! خیسی که توسط آب یا باران‌های فصلی به فرش نفوذ می‌کند، مثل توده سرطانی بدخیم است و باعث تخریب بافت و الیاف فرش می‌شود. رطوبت یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلایل پوسیدگی فرش است. باقی ماندن آب در میان گره و تار و پود فرش، علاوه بر پوسیدگی می‌تواند باعث تغییر در رنگ‌های فرش نیز بشود.

• شستن غیر اصولی فرش: نوع الیاف و مواد اولیه هر فرش متفاوت است. نخ بعضی از فرش‌های ماشینی ضعیف هستند و مواد شوینده قوی که اسید زیادی دارند، طبیعتاً به این فرش‌ها آسیب می‌رسانند. بعضی از برندها، دستور شست و شوی فرش را روی لیبل پشت فرش چسبانده‌اند که می‌توانید با کمک آن فرش را بشویید. همچنین شستن فرش با وایتکس و سولفید، به تسریع پوسیدگی فرش کمک می‌کند و سبب رشد قارچ در فرش می‌شود. به طور کلی بهتر است شست و شوی فرش را به قالیشویی‌های معتبر بسپارید و خودتان در منزل اقدام به شست و شوی آن نکنید.

• خشک کردن نادرست فرش: یکی از دلایل پوسیدگی فرش خشک کردن نادرست است. اگر شست و شوی فرش را به قالیشویی سپرده‌اید که طبیعتاً از روش خشک کردن فرش مطلع‌اند. اما اگر خودتان در منزل اقدام به شست و شوی فرش کرده‌اید، لازم است چند نکته را در این زمینه بدانید تا از پوسیدگی فرش جلوگیری شود.

گردش هوا، باز کردن درب و پنجره و یا روشن کردن پنکه و جریان داشتن هوا، می‌تواند به خشک شدن فرش کمک کند. اگر گوشه کوچکی از فرش را بر اثر لکه شسته‌اید، می‌توانید با سشوار آن را خشک کنید تا از میزان رطوبت آن کاسته شود. در صورتی که پارچ یا لیوان آب روی فرش ریخته، در قدم اول با یک پارچه خشک تا حد امکان رطوبت فرش را بگیرید. پس از آن فرش را در معرض نور آفتاب قرار دهید و برای جلوگیری از عدم تغییر رنگ فرش، یک پارچه سفید روی آن پهن کنید.

اگر شرایط شما به‌گونه‌ای است که نمی‌توانید فرش را پهن کنید، آن را از سطح زمین با کمک یک جسم دیگر، فاصله دهید تا خشک شود.

• ایجاد فشار روی فرش: به طور کلی، وارد کردن فشار روی فرش باعث آسیب رسیدن به آن می‌شود. اگر مقداری رطوبت در میان تار و پود فرش بوده و به خوبی خشک نشده باشد و بعد از آن تحت فشار نیز قرار بگیرد، پوسیدگی ایجاد خواهد شد. قرار دادن اجسام سنگین روی فرشی که کمی رطوبت در دل خود دارد نیز، یکی از علت‌های پوسیدگی فرش است.

• قرار گرفتن فرش در معرض نور آفتاب: میزان تابش نور آفتاب روی فرش باید متعادل باشد. اگر تابی به‌صورت مستقیم، شدید و مداوم باشد، باعث آسیب رسیدن به فرش و پوسیدگی آن خواهد شد. 

روش های جلوگیری از پوسیدگی فرش 

پوسیدگی فرش می‌تواند انواع مختلف داشته باشد. پوسیدگی فرش یا سطحی است که آسیب به قسمت کوچکی از فرش رسیده و بافت آن را دچار مشکل نکرده است، یا عمقی است و با تغییرات شدید به تار و پود و گره فرش همراه است.با رعایت چند نکته می‌توان فرش را سالم نگه داشته و مانع پوسیدگی آن شد. اما روش‌های جلوگیری از پوسیدگی فرش کدام‌اند؟

• نگهداری درست و اصولی از فرش

• دور نگه داشتن فرش از رطوبت و کنترل آن

• نظافت و تمیزکردن مداوم فرش

• خشک کردن درست و اصولی فرش پس از شست‌وشو

• چرخاندن فرش در بازه‌های زمانی مختلف جهت انتقال هوا به زیر فرش

• عدم استفاده از شوینده‌های بسیار قوی که حاوی اسید و مواد شیمیایی قوی هستند

• بررسی مداوم فرش

• پهن نکردن فرش‌ها روی هم به مدت طولانی

• جلوگیری از قرار گرفتن فرش در معرض تابش مستقیم نور آفتاب

با رعایت همین اصول ساده ولی کارآمد می‌توانی طول عمر فرش‌های زیبایتان را بیشتر کرده و دوام و استحکام آن را افزایش دهید. خوب است بدانید فرش 700 شانه ارزان قیمت با الیاف ضعیف، با قرار گرفتن در معرض رطوبت در مدت زمان کوتاهی دچار پوسیدگی خواهد شد.

راهکارهای ترمیم فرش پوسیده

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، نوع پوسیدگی یا سطحی است و یا عمقی. برای اصلاح و ترمیم هر نوع، لازم است طبق اصول خاصی پیش برویم.

• رفع پوسیدگی سطحی: برای رفع پوسیدگی فرش، محل پوسیدگی را با دقت بررسی کنید، اگر بسیار جزئی است، با استفاده از یک سوزن نازک و نخ، محل پوسیدگی را به الیاف سالم فرش وصل کنید. اگر محل پوسیدگی وسیع است، می‌توانید با استفاده از سوزن ضخیم این کار را انجام دهید. این کار را تا زمانی که محل به‌خوبی پوشیده شود ادامه دهید.

• اصلاح پوسیدگی عمقی نیاز به روش‌های تخصصی دارد و نمی‌توان بدون تجربه و تخصص اقدام به آن کرد. ابتدا باید پوسیدگی را از سطح فرش جدا کرده و سپس با استفاده از چسب فرش الیاف سالم را به هم دیگر وصل نمود.

مراحل ترمیم پوسیدگی عمقی فرش

• فرش را از پشت کنید

• با استفاده از چاقو یا قیچی مخصوص، پوسیدگی‌ها را از فرش جدا نمایید.

• چسب مخصوص پشت فرش را در محل مورد نظر مالیده و به‌خوبی آغشته کنید.

• الیاف سالم فرش را در محل پوسیدگی و روی چسب فرش ماشینی قرار دهید.

• محل را فشار دهید تا چسب خشک شود.

خوب است به این نکته هم دقت کنید که گاهی ممکن است فرش در قالیشویی آسیب ببیند. علت پاره شدن فرش در قالیشویی می تواند رطوبت و پوسیدگی قبلی فرش ماشینی باشد.

اقدامات لازم بعد از دیدن پوسیدگی فرش

بعد از مشاهده پوسیدگی فرش، بسیار مهم است که شما چه اقدامی انجام دهید. اگر پوسیدگی عمقی است، باید هرچه سریع‌تر برای ترمیم پارگی فرش ماشینی و اصلاح، آن را به رفوگر بسپارید. اما جمع کردن فرش نیاز به تکنیک‌های خاصی دارد تا پوسیدگی و پارگی گسترده نشده و فرش آسیب مجدد نبیند.

بهترین روش برای جمع کردن فرش کلاسیک کاشان و ماشینی، لول کردن آن است. ابتدا فرش را لول کرده و سپس به کارگاه رفوگری انتقال دهید.

اگر قصد تا زدن فرش را دارید، خوب دقت کنید که قسمت پوسیده فرش تا نخورد، چرا که باعث گسترده شدن پوسیدگی و آسیب بیشتر آن خواهد شد.

نتیجه گیری

پوسیدگی فرش، آسیبی است که ممکن است ناخواسته برای هر فرشی به وجود بیاید. اما می‌توان با رعایت چند نکته، از دلایل پوسیدگی فرش جلوگیری کرد.

مهم‌ترین عاملی که به پوسیدگی فرش منجر می‌شود، رطوبت و خیسی است. این مورد به‌خصوص در شهرهای شمال ایران که میزان بارندگی بیشتر است، به‌کرات دیده می‌شود. پس خوب است پیش از ایجاد پوسیدگی، از فرش خوب مراقبت کنیم تا در معرض رطوبت قرار نگیرد.

در پایان: اگر قصد خرید اینترنتی فرش ماشینی را دارید، می‌توانید از وب‌سایت رسمی محتشم دیدن کنید و بدون دغدغه به‌صورت آنلاین خرید کنید.